ما هم دنبال فرصت مغتنمی بودیم تا سراغ شهردار جدید منطقه برویم و اولین گفت وگوی مفصل مان را با او انجام دهیم. صبر کردیم تا آقای شهردار از اوضاع و احوال محله‌های مختلف منطقه مطلع شود و مشکلات ریز و درشت شان را از نزدیک ببیند.
به هرحال خلیل راحتی، شهردار جدید منطقه از شهرداری مشهد به مدیریت شهری پایتخت منتقل شده و به همین دلیل مدتی زمان لازم بود تا او با سیاست‌های کلان شهرداری تهران به طور کامل آشنا شود.
حالا چند ماهی می‌شود که او سکاندار اصلی مدیریت شهری منطقه شده است. سراغش رفتیم تا از برنامه‌ها و اهداف شهردار جدید برای منطقه مان مطلع شویم. گفت و گو ما پیش روی شماست.
- آقای مهندس، مهم‌ترین مشکلاتی که برطرف کردنشان در منطقه 13 باید در اولویت برنامه‌های مدیریت شهری قرار بگیرد کدام مشکلات است؟
در این منطقه چند مشکل اساسی و مهم وجود دارد که باید هر چه زودتر مرتفع شود. مشکل اول وجود پادگان نیروی هوایی و قسمت‌های نظامی است که داخل منطقه ما واقع شده‌اند. با توجه به مصوبه‌های هیئت دولت، آنها باید از محدوده شهری خارج شوند. دنبال این هستیم که این مشکل برطرف شود تا بعضی از محله‌های منطقه از حالت بن‌بست دربیاید.
دومین معضل اساسی منطقه ما وجود بافت فرسوده است. یکی از سیاست‌های اصلی و کلان شهرداری تهران، نوسازی این بافت فرسوده به حساب می‌آید و این در حالی است که شهرداری هیچ وظیفه‌ای در این خصوص ندارد و متولی اصلی این کار دولت است. بافت فرسوده باید احیا شود و برای احیا نیاز به سرمایه‌گذاری دارد. پروژه‌های شهرداری برای نوسازی به تنهایی پاسخگو نیستند و باید از توان بخش خصوصی و مشارکت مردمی هم استفاده شود.
شهروندان باید خود به این باور برسند که در این زمینه مشارکت داشته باشند. سومین مشکل، بحث اسکان کارگرانی است که روزها در میدان امام حسین¨ع مستقر می‌شوند. کارگران بازارچه شهرستانی زیاد هستند و باید برایشان جایی در نظر گرفته شود . این مسئله جز مشکلات اجتماعی ماست که باید زودترحل شود. معضل دیگر مربوط به موضوع حریم منطقه و مسئله شهرک زیتون است. تکلیف مالکان شهرک زیتون باید هرچه سریع تر مشخص شود.
- تا به حال چقدر با منطقه و محله‌های آن آشنا شده‌اید؟ چقدر از مشکلات ریز و درشت شهروندان در حوزه شهری اطلاع دارید؟
درست است که از مشهد آمده‌ام، ولی با سازمان شهرداری ناآشنا نیستم. قانون مدیریت شهری در همه جای کشور یک قانون واحد است، بنابراین با مشکلات شهری کاملاً آشنایی دارم. 7 یا 8 جلسه با شورایاران محله‌های مختلف منطقه داشته‌ام. در برنامه ملاقات‌های مردمی هر هفته هم حضور داشته‌ام و از نزدیک خواسته‌های مردم را شنیده‌ام.
همچنین در این مدت از نقاط مختلف منطقه به طور مستمر بازدید کردم و حالا می‌توانم بگویم که با توجه به این فعالیت‌ها، تقریباً از مشکلات منطقه باخبر هستم و در جریان این معضلات قرار گرفته‌ام.
- شما تجربه مدیریت شهرداری مناطق مشهد را داشته‌اید. فکر می‌کنید تفاوت‌های مدیریت شهری در تهران با مدیریت شهری در مشهد چیست؟
مشهد شهری است که هر 3 سال یک بار، تمام جمعیت ایران برای زیارت به آن سفر می‌کنند. سالانه میلیون‌ها زائر دارد. تفاوت عمده و اصلی شهرداری‌های شهرستان‌ها با شهرداری تهران این است که مدیران شهری شهرستان‌ها، شهرداری را یک سازمان خدماتی می‌دانند، ولی اینجا همه شهرداری را به عنوان یک نهاد اجتماعی تعریف می‌کنند.
خوشبختانه عملکرد مدیریت شهری در تهران به گونه‌ای بوده است که مردم از شهردارشان راضی هستند. البته معتقدم که اصلاً نباید مدیریت شهری در مشهد را با مدیریت شهری در تهران مقایسه کرد.
- شهرداری تهران در مقطع کنونی دنبال راه‌حل‌هایی برای تأمین اعتبار و بودجه مورد نیاز است. فکر می‌کنید چطور می‌توان سریع‌تر این بودجه و اعتبار مورد نیاز مدیریت شهری منطقه 13 را تأمین کرد؟
ما هم مثل مناطق دیگر با مشکل کمبود بودجه و اعتبار برای انجام پروژه‌های مختلف شهری روبرو هستیم. البته کار روی زمین نمانده است. فکر می‌کنم اگر پروژه‌های مشارکتی را راه بیندازیم شاید این مشکل کمی حل شود. در واقع تنها راهی که شهرداری می‌تواند کمی از این مشکلش بکاهد بحث مشارکت‌ها و کاهش هزینه‌هاست.
- تکلیف انتقال سازمان اسلحه‌سازی و پادگان نیروی هوایی در منطقه چه می‌شود؟
مدیران شهری منطقه تا به حال بارها مذکراتی با مسئولان ارتش در این زمینه داشته‌اند، ولی به دلیل هزینه‌های سنگین و میلیاردی، فعلاً این انتقال انجام نشده است و مدیریت شهری نتوانسته کاری در این زمینه پیش ببرد. اما به هر حال با توجه به اینکه مجلس هم قانون انتقال پادگان‌ها از داخل شهرها را تصویب کرده، انتقال پادگان نیروی هوایی قطعی است.
اگر زمین‌های وسیع این پادگان آزاد شود، می‌توان برای کاربری‌های مختلفی مثل مراکز تجاری، ورزشی، تفریحی، فضای‌سبز و... روی آنها حساب کرد. چند محله منطقه هم از حالت بن‌بست خارج می‌شوند. امیدواریم تا پایان امسال یا سال آینده این اتفاق بیفتد.
اقدام‌های نهایی انتقال سازمان اسلحه‌سازی هم انجام شده است. می‌خواهیم زمین‌های این سازمان را به مجتمع مسکونی، فرهنگی، فضای سبز، بوستان و... اختصاص دهیم. مهندسان مشاور شهری، طرحشان را در این زمینه اعلام می‌کنند. بعد که این طرح‌ها تصویب شد، زمین‌ها واگذار می‌شود.
- شهروندان چطور می‌توانند با شهردار جدید منطقه‌شان ارتباط برقرار کنند؟
روزهای دوشنبه هر هفته مثل گذشته، برنامه ملاقات مردمی من با شهروندان منطقه انجام می‌شود، بنابراین اگر هم‌محله‌ای‌ها مشکلی داشته باشند می‌توانند روزهای دوشنبه از صبح تا ظهر به دفتر بنده مراجعه کنند و مرا در جریان مشکلاتشان قرار دهند. در ضمن پیام آنها از طریق سامانه‌های 137 و 1888 هم به بنده می‌رسد.
- برنامه‌های کلانی قبل از شما توسط مدیران شهرداری منطقه دنبال می‌شد، آیا هنوز هم این برنامه‌ها پیگیری می‌شود یا سیاست‌ها تغییر کرده‌اند؟
این سیاست‌ها معمولاً کلان است که توسط شهرداری مرکز تعیین می‌شود. فقط شیوه اجرای این سیاست‌ها فرق خواهد کرد. هر امضا و وعده‌ای که مدیران قبلی داده‌اند برایم کاملاً قابل احترام است. شیوه‌های اجرایی ممکن است تفاوت پیدا کند، ولی مسلماً همان برنامه‌ها پیگیری می‌شوند. برای مثال شاید در یک پروژه تعریف شده که چند میلیون تومان برای زیباسازی اطراف یک پل شهری در نظر گرفته شود، ولی ممکن است من این هزینه را کمتر کنم و آن را به چند پل اختصاص دهم.
- در بازدیدهای مستمری که از محله‌های مختلف منطقه داشته‌اید کدام محله‌ها را بیشتر نیازمند فعالیت شهرداری در آنها می‌دانید؟
باید عدالت در تمام محله‌های منطقه رعایت شود. نمی‌توان تفاوتی برای اینکه کدام محله بیشتر نیازمند برنامه و کار است قائل شد. این قول را می‌دهم که عدالت در بودجه برای تمامی محلات رعایت شده است. البته مسلما محله‌های یک و 2 منطقه که دارای بافت فرسوده هستند به فعالیت و کار بیشتری هم توسط مدیریت شهری نیاز دارند.
- قصد تغییر و استفاده از مدیران جدید در بدنه شهرداری منطقه را ندارید؟
قصد ندارم هیچ مدیری را تعویض یا برکنار کنم. اما کسی را هم به اجبار نگه نمی‌دارم. برای خودم شرایطی دارم و ایده‌آل‌هایم را مطرح کرده‌ام. بنابراین اگر کسی خوب کار کند و به وظایفش عمل کند می‌تواند به کارش در مدیریت شهری منطقه 13 ادامه بدهد. برای مثال در حوزه بازیافت، ما باید به این مرحله برسیم که شهروندانمان زباله‌هایشان را در مبدا تفکیک کنند، پس اگر با برنامه‌ریزی‌های منسجم و کارآمد این هدف تحقق یابد دیگر لازم نیست که مدیری تغییر کند.
آشنایی با شهردار جدید
نام: خلیل نام خانوادگی: راحتی سن: 49 سال مدرک تحصیلی: کارشناسی مهندسی عمران سوابق اجرایی و مدیریتی: او بعد از تحصیل، به عنوان کارشناس شهرسازی در سازمان مرکز شهرسازی خراسان فعالیتش را آغاز کرد و حدود 4 سال در این حوزه به فعالیت پرداخت.
راحتی سپس به یک باره از سیستم دولتی و اداری فاصله گرفت و وارد بخش خصوصی در حوزه شهرسازی شد. بعد از مدتی حکم مدیریت سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری مشهد را دریافت کرد. در زمان مدیریت او در این حوزه، طرح محدودیت ترافیکی برای اولین بار در شهر مشهد به اجرا درآمد. سپس شهردار منطقه یک شهرداری مشهد شد. او همچنین حدود یک هفته بر صندلی مدیریت شهرداری منطقه 7 مشهد نیز تکیه زد و سپس با دعوت دکتر قالیباف به شهرداری منطقه 13 تهران آمد.
هدف اول
معاونت حمل و نقل و ترافیک بزرگراه‌سازی در شرق
توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی و باز کردن گره‌های کور ترافیک پایتخت جزو سیاست‌های اصلی حوزه حمل و نقل و ترافیک است که مدیران شهری هر سال بر اساس همین 2 اصل کلی برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام می‌دهند. در منطقه ما هم طرح‌ها و پروژه‌های ترافیکی مختلفی برنامه‌ریزی شده است، اما مهم‌ترین هدف شهردار منطقه در این حوزه بهره‌برداری از 2 بزرگراه جدید است که باعث تحول در منطقه خواهد شد. او می‌گوید که امسال پروژه‌های بزرگراه‌سازی شهرداری به شرق تهران منتقل شده تا اوضاع ترافیکی این محدوده از شهر بهبود یابد. توسعه و ساخت ایستگاه‌های جدید خط مترو منطقه هم جزو اهداف اصلی شهردار منطقه در این حوزه است.
هدف دوم
معاونت فنی و عمرانی اجرای پروژه‌های نیمه کاره
مهم‌ترین مشکل منطقه 13 در سال‌های گذشته نبود زیرساخت‌ها و فضاهای مناسب برای اجرای برنامه‌های مختلف فرهنگی، ورزشی و اجتماعی بود. مدیریت شهری منطقه در سال گذشته تمام توانش را به کار گرفت تا این کمبود را جبران کند. به همین منظور احداث مجتمع‌های مختلفی با کاربری فرهنگی، ورزشی و اجتماعی از سال گذشته شروع شد که تعدادی از آنها در ماه بهمن به بهره‌برداری رسید. یکی از هدف‌های اصلی شهردار جدید منطقه هم اجرای ادامه عملیات احداث پروژه‌های باقی مانده مثل مجتمع فرهنگی تجاری یاس، مجموعه فرهنگی ورزشی روح الله، مجموعه شهدای محله صفا و دیگر پروژه‌های نیمه کاره است تا خدمات رسانی به شهروندان در این حوزه افزایش یابد.
هدف سوم
معاونت امورشهری فرهنگسازی بازیافت زباله
فعالیت‌ها در حوزه مدیریت شهری بسیار گسترده است. بازیافت، زیباسازی، خدمات شهری، ساماندهی، فضای سبز و... اداره‌هایی هستند که زیر نظر این معاونت فعالیت می‌کنند و می‌توان شاخص‌ترین برنامه هر یک از این اداره‌ها را به عنوان یک هدف برای شهردار جدید منطقه مطرح کرد. اما خلیل راحتی ترجیح می‌دهد که در این حوزه یک هدف بسیار جدی داشته باشد و آن هم فرهنگسازی اساسی موضوع تفکیک زباله از مبدأ میان شهروندان است. او معتقد است که با ایجاد این فرهنگ، بسیاری از هزینه‌های مدیریت شهری در این حوزه کاهش می‌یابد. در ضمن توسعه فضای سبز و اجرای هرچه سریع‌تر طرح بام سبز در منازل نیز جزو هدف‌های شهردار جدید منطقه در این حوزه است.
هدف چهارم
معاونت شهرسازی پیش به سوی محیط آرام
آمارها گواهی می‌دهند که بیشترین مراجعه شهروندان به ساختمان‌های شهرداری مرتبط با عملکرد حوزه شهرسازی است. صدور پروانه‌ها و مجوزهای مختلف ساخت و ساز در این معاونت باعث می‌شود که خیلی‌ها گذرشان به این بخش از شهرداری بیفتد. اما فکر می‌کنید شهردار جدید منطقه چه اهدافی را در حوزه شهرسازی در سر دارد. هدف او این است که با شهرسازی ویژه باعث ایجاد محیطی آرام و امن در محله‌ها شود. او تلاش خواهد کرد تا معماری ساختمان‌های منطقه به سمت تثبیت بناها پیش برود تا با ایجاد‌هارمونی، باعث به وجود آمدن زیبایی در شهر شود. راحتی معتقد است که اگر نازیبایی‌های منطقه از بین برود محله‌ها زیبا خواهد شد.
هدف پنجم
معاونت فرهنگی اجتماعی هر محله، یک مرکز فرهنگی
مسلماً فعالیت‌های این معاونت برای شهرداری تهران که قصد تبدیل شدن از یک سازمان خدماتی به یک سازمان اجتماعی را دارد بسیار مهم است. اداره‌های مختلفی مثل سلامت، ورزش، آسیب‌های اجتماعی، کارآفرینی و... زیر نظر این معاونت فعالیت می‌کنند و تعداد برنامه‌های پیش بینی شده برای سال 88 این اداره‌ها آنقدر زیاد است که در این حوزه هم می‌توان وعده‌های مختلفی به شهروندان داد. شهردار جدید منطقه هم معتقد است که در حوزه اجتماعی و فرهنگی نمی‌توان گفت مدیران شهری دنبال چه برنامه‌ای هستند، چون این مقوله بزرگی است. اما به هرحال آقای شهردار برای این حوزه هم فکرهایی در سر دارد. هدف او این است که حداقل در هر محله یک مرکز فرهنگی راه‌اندازی کند.
هدف ششم
معاونت هماهنگی و برنامه ریزی برنامه ریزی برای توسعه محله‌ها
بی‌شک اتاق فکر مدیریت شهری هر منطقه، معاونت هماهنگی و برنامه ریزی است. عملکرد مثبت این معاونت می‌تواند باعث درخشش شهرداری یک منطقه شود و عملکرد منفی آن می‌تواند فعالیت‌های همه حوزه‌های مدیریت شهری را زیر سوال ببرد. معاونت هماهنگی و برنامه ریزی منطقه در سال 88 برنامه‌های مختلفی را دنبال می‌کند و رسیدن به اهداف مختلفی در دستور کارش قرار گرفته است، ولی شهردار جدید منطقه، مهم‌ترین این برنامه‌ها را به عنوان هدفش در این حوزه معرفی می‌کند. مهم‌ترین برنامه این معاونت منطقه برای امسال تنظیم سند توسعه محلات است که شهردار می‌گوید این کار با رویکرد شهروند مداری تا پایان سال انجام می‌شود و این هدف تحقق می‌یابد.
همشهری محله - 13
